0%

Gepubliceerd op: 14 Aug 2017

Hoe vestigt u een pandrecht op roerende zaken?

Hoe vestigt u een pandrecht op roerende zaken?
Wat zijn de eisen voor de vestiging van een pandrecht? Wat is een openbaar pandrecht (vuistpandrecht)? Wat is een stil pandrecht (bezitloos pandrecht)? Hoe vestigt u een stil pandrecht (bezitloos pandrecht)? Hoe zet u een stil pandrecht (bezitloos pandrecht) om in een openbaar pandrecht (vuistpandrecht)? Deze vragen worden beantwoord in deze bijdrage.

Wat zijn de eisen voor de vestiging van een pandrecht?

Er zijn 3 eisen waar de vestiging van een pandrecht aan moet voldoen:
  1. er moet een geldige titel zijn;
  2. de pandgever moet beschikkingsbevoegd zijn; en
  3. er moet een vestigingshandeling worden verricht;

Wat is een geldige titel?

Het begrip “geldige titel” is de juridische term voor de reden voor de vestiging van het pandrecht. In de meeste gevallen is dat een contract waarin staat dat de schuldenaar (pandgever) zich verplicht om een pandrecht aan de schuldeiser (pandhouder) te verstrekken. Voorbeeld: een financieringsovereenkomst tussen een bank en een bedrijf. Daarin staat vaak dat de bank de financiering verstrekt en dat het bedrijf in ruil daarvoor een pandrecht (op zijn roerende zaken, zoals de bedrijfsinventaris of de voorraad) geeft.

Wanneer is iemand “beschikkingsbevoegd”?

Iemand is beschikkingsbevoegd wanneer hij bevoegd is om te beslissen wat er met de roerende zaak gebeurt. Normaal gesproken is dat de eigenaar. Die kan beslissen om de roerende zaak te verkopen of te verpanden. Als een persoon of bedrijf failliet is, gaat de beschikkingsbevoegdheid automatisch over naar de curator. De failliet zelf is dan niet meer bevoegd om te beslissen wat er met zijn eigendommen gebeurt.

Wat is een vestigingshandeling?

De vestiging van een pandrecht op roerende zaken kan op 2 manieren plaatsvinden. Het pandrecht kan openbaar worden gevestigd. Dit wordt ook wel een “vuistpandrecht” genoemd. Of de zaak kan stil worden verpand. Dit wordt ook wel een “bezitloos pandrecht” genoemd.

Wat is een openbaar pandrecht?

?Zoals gezegd, wordt een openbaar pandrecht ook wel een “vuistpandrecht” genoemd. Een openbaar pandrecht op roerende zaken wordt gevestigd door de zaken “in de macht van de pandhouder te brengen”. Dat houdt in dat de zaken door de pandgever aan de pandhouder worden gegeven. De pandhouder houdt de zaken onder zich totdat de pandgever hem (terug)betaalt. In de periode dat de pandhouder de zaken onder zich heeft, moet hij “als een goed huisvader” voor de zaken zorgen. Dat wil zeggen dat de pandhouder moet doen wat nodig is om schade aan de zaken te voorkomen. De kosten die de pandhouder daarvoor moet maken, moeten door de pandgever aan hem worden vergoed.

Wat is een stil pandrecht?

Zoals gezegd, wordt een stil pandrecht ook wel een “bezitloos pandrecht” genoemd. De naam zegt het al: bij de vestiging van een bezitloos pandrecht worden de zaken niet in de macht van de pandhouder gebracht. De pandgever blijft de zaken zelf onder zich houden. Voorbeeld: Een autofabrikant sluit een financieringsovereenkomst met een bank. Daarin staat dat de bank een financiering verstrekt en dat de autofabrikant in ruil daarvoor een pandrecht op de bedrijfsinventaris (de machines) geeft. Openbare verpanding is geen optie. Immers, als de machines aan de bank moeten worden afgegeven dan kan de autofabrikant zijn deuren wel sluiten. Een stil pandrecht is dan de oplossing.

Hoe vestigt u een stil pandrecht?

Een stil pandrecht op roerende zaken kan op 2 manieren worden gevestigd:
  1. door een onderhandse pandakte op te maken en te laten registreren bij de Belastingdienst; of
  2. door een pandakte te laten passeren door een notaris;
Onderhandse pandakte Wat moet er in een onderhandse pandakte staan? U moet in redelijkheid uit de akte kunnen begrijpen a) dat de vestiging van een pandrecht wordt bedoeld en b) welke roerende zaken worden verpand. Het verdient aanbeveling beide onderdelen zo nauwkeurig mogelijk te beschrijven. Indien nodig kunnen bijlagen aan de pandakte worden gehecht ter verduidelijking. Denk aan foto’s of een specificatielijst van de zaken die worden verpand. Het stille pandrecht komt tot stand op het moment waarop de onderhandse pandakte wordt ontvangen door de Belastingdienst. Omdat met name de pandhouder er belang bij heeft dat het pandrecht daadwerkelijk tot  stand komt, is het als pandhouder verstandig om de akte zelf naar de Belastingdienst op te sturen. In de praktijk wordt dat nog wel eens overgelaten aan de pandgever, die de pandakte vervolgens niet of pas veel later opstuurt, waardoor het pandrecht niet of (te) laat tot stand komt. Als bewijs van de registratie plakt de Belastingdienst een sticker op de laatste pagina van de pandakte. Op die sticker staan onder meer de plaats, de datum en het nummer waarop de pandakte is geregistreerd. De geregistreerde akte met sticker wordt vervolgens per post teruggestuurd. Het is belangrijk om de geregistreerde akte goed te bewaren. De Belastingdienst bewaart namelijk geen exemplaar. Passeren pandakte door notaris Als het pandrecht ten overstaan van een notaris wordt gevestigd, dan komt het pandrecht tot stand op het moment dat de notaris de pandakte passeert. Er zijn geen aanvullende handelingen nodig.

Hoe zet u een stil pandrecht (bezitloos pandrecht) op roerende zaken om in een openbaar pandrecht (vuistpandrecht)?

Meestal wordt een pandrecht op roerende zaken in eerste instantie stil gevestigd. Vaak is dat voor zowel de pandgever als de pandhouder het meest praktisch. Dan kan het gebeuren dat de pandgever na verloop van tijd (financiële) problemen krijgt. Wat te doen als de pandgever zijn verplichtingen tegenover de pandhouder niet meer nakomt? Of als de pandhouder voorziet dat de pandgever zijn verplichtingen op termijn niet meer zal kunnen nakomen? Dan kan de pandhouder eisen dat de pandgever de stil verpande zaken alsnog aan hem afgeeft. Op die manier wordt het stille (bezitloze) pandrecht omgezet in een openbaar (vuist)pandrecht.

Wat zijn de voordelen van een pandrecht op roerende zaken?

Voor meer informatie over de voordelen van een pandrecht verwijs ik naar mijn eerdere publicatie Wat zijn de voordelen van een pandrecht op roerende zaken?  

Tags

Datum

14 Aug 2017